สุสานแห่งนี้ตั้งอยู่เชิงเขาเหอหลานทางตอนใต้ในมณฑลหนิงเซี่ย เคยเป็นสุสานของจักรพรรดิแห่งราชวงศ์ซีเซีย ประกอบด้วยสุสานจักรพรรดิ 9 แห่ง สุสานย่อย 271 แห่ง กลุ่มอาคารสถาปัตยกรรมทางตอนเหนือ และอาคารที่มีระบบการป้องกันน้ำท่วม 32 แห่ง
ชาวตังกุต (Tangut) หรือที่รู้จักในชื่อซีเซี่ย (西夏) เป็นชนชาติเชื้อสายทิเบต-พม่าที่เคยอาศัยอยู่ในบริเวณตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศจีน พวกเขาสถาปนาราชวงศ์ซีเซี่ย หรืออาณาจักรไป๋เกาต้าเซี่ยกั๋ว ขึ้นในช่วงปี ค.ศ. 1038 – 1227. ราชวงศ์นี้มีอาณาเขตคาบเกี่ยวกับราชวงศ์ซ่ง, ราชวงศ์เหลียว, และราชวงศ์หยวน. ชาวตังกุตมีภาษาและอักษรเป็นของตนเอง เรียกว่า ภาษาตังกุต และอักษรตังกุต.
ราชวงศ์ซีเซี่ย ถูกทำลายโดยกองทัพมองโกลของเจงกีสข่านในปี ค.ศ. 1227
ราชวงศ์ซีเซี่ยตั้งอยู่ริมเส้นทางสายไหม กลายเป็นอารยธรรมพหุวัฒนธรรมที่จำลองแบบประเพณีของจักรพรรดิจีน โดยมีพุทธศาสนาเป็นแกนหลัก สถานที่แห่งนี้สะท้อนถึงมรดกทางศาสนาและสังคม-การเมืองของราชวงศ์
สุสานจักรพรรดิ์ซีเซี่ยเป็นแหล่งโบราณคดีที่ใหญ่ที่สุด มีอันดับสูงสุด และยังคงสภาพสมบูรณ์ที่สุดในยุคซีเซี่ยที่ยังคงหลงเหลืออยู่จนถึงปัจจุบัน
สุสานจักรพรรดิ์ซีเซี่ยของจีนได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกในวันศุกร์ที่ 11 กรกฎาคม 2568 ในระหว่างการประชุมคณะกรรมการมรดกโลกครั้งที่ 47 ของยูเนสโก ที่กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส
คณะกรรมการมรดกโลกระบุว่า สุสานแห่งนี้เป็นเครื่องพิสูจน์ถึงการผสมผสานทางวัฒนธรรมและปฏิสัมพันธ์ของประเพณีอันหลากหลาย นอกจากนี้ยังเป็นเครื่องยืนยันถึงบทบาทอันโดดเด่นของราชวงศ์ซีเซียในการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรมและการค้าตลอดเส้นทางสายไหมในช่วงศตวรรษที่ 11 ถึง 13
Copyright credit : © Administrative Office of Xixia Tomb Area of Yinchuan City